ÇOCUK DİŞ HEKİMLİĞİ (PEDODONTİ)
Çocuk Diş Hekimliği (Pedodonti), doğumdan başlayarak çocukluk ve adölesan döneminin sonuna kadar geçen sürede ağız ve diş sağlığı ile ilgili problemleri inceleyen ve bunlara çözüm üreten bir bilim dalıdır. İlk süt dişlerimiz 6. aydan itibaren ağızda sürmeye başlarlar ve yaklaşık 3 yaşına gelen bir çocukta süt dişlerinin tamamı ağızda yerlerini alırlar. Daimî dişler ise 6 yaşında sürmeye başlarlar ve 12 yaşına kadar süt dişlerinin altlarından sürerek onların yerlerini alırlar. 6-12 yaşları arası karışık dişlenme dönemi olarak da adlandırılır ve bu dönem de ağız hijyenine özellikle dikkat edilmesi gereklidir.
Süt ve karışık dişlenme döneminde bebekler ve küçük çocuklar kendi ağız bakımlarını yeterince gerçekleştiremezler. Bu nedenle diş fırçalamanın mutlaka bir ebeveyn gözetiminde yapılması gereklidir. Çocuklar oral hijyen alışkanlığı kazanabilmeleri için mutlaka fırçayı ellerine almalı, dişlerini kendileri fırçalamalı, takiben bir ebeveyn tarafından fırçalama işlemi tamamlanmalıdır. Süt dişleri ağızda görüldükleri andan itibaren temizlenmelidir. 6-8 aylık bir bebekte yeni süren dişler bir gazlı bez ya da temiz bir tülbent yardımı ile temizlenebilir. Dişlenme devam ettiğinde bebek ya da küçük çocuğun yaşına uygun bir diş fırçası ile temizleme işlemi gerçekleştirilir.
Süt ve karışık dişlenme döneminde dişlerin birbirleriyle olan ilişkileri düzenli değildir. Bu durum aileler arasında endişelere sebebiyet verebilir. Daimî dişler sürerken süt dişleri düşmeye başlar. Bu düzensiz olan dişler arası ilişkiler yemek artıklarının da bu bölgelere birikerek temizlemesi güç bölgeler oluştururlar. Yeterince temizlenemeyen bu bölgelerde diş çürükleri gelişebilir. Erken dönemde meydana gelen bu diş çürükleri tedavi edilmediğinde süt dişinin erken kaybına, erken süt dişi kaybına bağlı olarak da daimî dişler için sürme bozuklukları meydana gelebilir. Ayrıca tedavi edilmeyen süt dişleri enfeksiyonlara sebebiyet verir ve alttaki daimî dişlerin etkilemesine bağlı olarak renk ve şekil bozuklukları görülebilir.
Bu nedenlerden dolayı yetişkinlerde olduğu gibi çocuklarda da dişler ağızda sürmeye başladığı andan itibaren düzenli diş hekimi kontrollerinin yapılması önemlidir. Çocuk diş hekimliği; diş sürme bozukluklarının takipleri ve önlenmesi, süt ve daimî dişlere çürükten koruyucu yöntemlerin uygulanması, süt dişlerinin ve daimî dişlerin çürüklerinin tedavisi, diş kayıpları sonucu oluşabilecek yer kayıplarının önüne geçmek için yer tutucu apareylerin yapılması, dişsiz doğan çocuklara çocuk protezlerinin uygulanması, acil travmatik yaralanmalar ve tedavileri ile özel bakıma muhtaç çocukların tedavileri şeklinde birçok uygulamayı içeren diş hekimliğinin bir uzmanlık dalıdır. Doğumdan ergenlik çağının sonuna kadar olan dönemde çocukların ağız ve diş sağlığı ile ilgilenir.
Ağızda ilk süren süt dişleri alt orta ve yan keser dişler olup 6-12 ayda sürerler. 12-18 ayda 1.süt azılar, 18-24 ayda süt köpek dişleri ve 24-30 ayda 2.süt azılar sürer. Yaklaşık olarak 3 yaşına gelmiş bir çocukta süt dişlerinin sürmesi tamamlanır. Daimî 1. Büyük azı dişleri ise; 6 yaş civarında süt dişlerinin arkasından sürerek ağızdaki yerlerini alırlar. 7 yaşında keser dişler, 8 yaşında yan keser dişler, 10 yaşında alt köpek dişleri, 9-11 yaşında küçük azı dişleri, 12 yaşında 2. büyük azı dişleri ve üst köpek dişleri sürerek okluzyon tamamlanır. 17-21 yaşları arasında ise 3. büyük azılar (yirmi yaş dişleri) sürer. Süt dişlerinde 6 ay, daimî dişlerde ise 1 yıllık erken veya geç sürmeler normal kabul edilir.
Kliniğimizde çalışan diş hekimlerimiz her yaştaki ve özel bakıma muhtaç çocukları muayene etmek için yeterli bilgi beceri seviyesine sahiptir. Hastalarımızın hayatları boyunca sağlıklı dişlere sahip olabilmeleri için ağız ve diş sağlıkları hakkında bilgilendirmeler yaparak daha iyi gülüşlere ulaşmalarını hedefliyoruz. Polikliniğimize ilk ziyaretinizden sonra çocuk diş hekimi çocuğunuzun dental ihtiyaçları için birtakım tavsiyelerde bulunacaktır. Ayrıca, çocuğunuzun sağlıklı dişlenmeye sahip bir büyüme dönemi geçirmesi için her altı ayda bir rutin kontrol yaptırmanızı önerecektir. Bununla birlikte, çocuğunuzun çürük ve benzeri dikkat çeken başka bir diş problemi varsa, dolgu, kanal tedavisi, estetik kron uygulamaları, koruyucu diş hekimliği uygulamaları, frenektomi ve çekim gibi çok çeşitli tedavi hizmetlerini de sunuyoruz. Bazı çocuklar için diş hekimliği tedavi hizmetleri zor veya korkutucu gelebilmektedir. Her çocuğun bunu farklı şekilde algılayabileceğini bilerek, bu tedavi hizmetlerini çocuğunuza kolaylaştırmak için birçok tedavi yöntemi sunuyoruz. Bunlar arasında; genel anestezi altında diş tedavileri, derin sedasyon, oral sedasyon, nitröz oksit (kahkaha gazı) ile minimal düzeyde sedasyon ugulamaları, elektrikli lokal anestezi gibi alternatif tedavileri de sunuyoruz. Çocuk diş hekimi, çocuğunuzun diş muayenesinde davranış yönlendirme teknikleri ile de gerekli değerlendirmeleri yapacak ve çocuğunuza yönelik en rahat uygulama şekillerinde tedavi hizmetini size sunacaktır.
Ayrıca, özel donanımlı kliniklerde tedavi uygulanırken çocuğunuz istediği dizi veya filmleri izleyebilir. Bu yöntemler genellikle diş hekimi ziyaretini çocuk için daha konforlu, güvenli ve dostça bir ortam haline dönüştürebilmektedir. Kliniğimizde çocuğunuzun spor aktivitelerinde kullanabileceği ağız koruyucu dişliklerde yapılabilmektedir. Ağız koruyucularımız, çocuğunuzun ağzına göre özel olarak hazırlanır. Aktif spor yapan çocukların, dişleri, çeneleri ve yumuşak dokularını korumaları için uygun bir ağız koruyucuya sahip olmaları çok önemlidir. Ağız koruyucu olmadan yapılan sporlarda yerinden çıkmış ve kırılmış dişler, yumuşak doku yaralanmaları ve çene kırıkları gibi istenmeyen durumlar sık meydana gelir. Bu sebeplerden uzak doğu sporları, buz hokeyi, futbol, basketbol, hentbol gibi spor ile uğraşan hastalarımıza bu tür koruyucu apareyleri tavsiye ediyoruz. Çocuğunuzun koruyucu apareyini istediği renk, desen, amblem ve numarada yapabiliriz!
Sedasyon yöntemi; diş hekimliğinde şiddetli korku-endişe yaşayan hastalarla, zihinsel engelli veya kooperasyon kurulamayan çocuk-yetişkin hastalarda sıklıkla başvurulan bir yöntemdir. Bir anestezi uzmanı tarafından damar içine verilen ilaçlar ile sağlanan kontrollü bir yarı uyku haline sedasyon adı verilir. Sedasyon işlemi anestezi uzmanı bir doktor tarafından özel bir gaz uygulaması veya damar içine verilen bir ilaç yardımı ile sağlanır. İşlemin bitmesini takiben verilen ilaç kesilir ve hastanın uyanması sağlanır. Tedavisi biten hasta ilaç kesildikten kısa bir süre sonra uyanır ve uyanmasını takiben yaklaşık 30 dk sonra evine gidebilir.
Birden fazla dişte tedavi ihtiyacı olan çocuklarda diş hekimi koltuğunda geçen sürenin uzaması çocuğun korkusunun da giderek artmasına ve tedavinin de yarım bırakılmasına neden olabilmektedir. Bunun yanında korku ve endişe taşıyan çocuk hastalarda diş hekiminin kullandığı aletlerin sesleri çocuğun ani reflekslerine neden olabilmektedir. Ani refleksler ile tepki veren çocuğun kullanılan aletler nedeniyle yaralanması da mümkün olabilmektedir. Bu sebeplerden kooperasyon kurulamayan veya tedaviye izin vermeyen çocukların gerekli olan tüm tedavileri tek seansta bitirilebilir. Sedasyon uygulanan çocuk hasta yapılan dental işlem anlarının hiçbirini hatırlamaz ve psikolojik olarak olumsuz bir durumla karşılaşmayan çocuk hasta ilerleyen diş hekimi kontrollerine de daha rahat gelir.
Çocuğunuzu ilk süt dişlerinin sürmesini takiben veya ilk doğum gününde diş hekimine götürmenizi tavsiye ederiz. Genellikle süt dişleri 6. aylıkken ağızda sürerler ancak her bebek için süt dişi sürmesi birkaç ay erken veya geç olabilmektedir. İlk süt dişlerinin sürmesi ile ağız bakımı da başlamalıdır. Doktorlarımız sizlere bunun nasıl yapılacağı konusunda danışmanlık yapabilirler. Ebeveynler ile ayrıca beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi, ağız hijyeni motivasyonları ve gece beslenmesinden sonra diş çürümelerinin önüne geçilmesi için gerekli önlemler hakkında da fikir alışverişlerinde bulunulacaktır. Çocuklarımızı daha sağlıklı bir ağız yapısına sahip olarak büyüteceğiz.
Yeni doğmuş çocuğunuzu emzirmek, çocuğunuzla bağ kurmanın en doğal yoludur. Bazen frenilum dediğimiz dil altı bağlantıları çocuğunuzun dil hareketlerini kısıtlayabilir ve bu durum hem anne hem de çocuk için problemler yaratabilir. Kliniğimizde lingual frenektomi adı verilen basit bir işlem ile bu problemler ortadan kaldırılabilmektedir. Bu işlem, daha fazla dil hareketine izin verir ve çocuğunuzun emme becerisini kolaylaştırabilir.
Çocuk diş hekimi ile erken tanışmanın, sizin ve çocuğunuzun daha sağlıklı bir yaşama ulaşmanızda anahtar olduğunu düşünmekteyiz. Bu sebepten erken teşhis ve tedavi yöntemlerimiz ile sorunları büyümeden çözmek için hazırız.
Çocuğunuzun süt dişlerinin sürdüğü ve geliştiği bir dönemdir. Genellikle çocuklar 2.5-3 yaş civarında 20 adet süt dişlerinin hepsini çıkartırlar. Bu dönem hem diş fırçalama hem de beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi açısından özel önem verdiğimiz bir dönemdir. Bu yaş grubundaki birçok çocuk diş macununu tüküremez, bu nedenle kullanılacak diş macunu tipinin ve ne zaman florürlü diş macununa geçileceğinin önemlidir. Diş hekimlerimiz, bu yaş grubunda, diş fırçalama işleminin nasıl yapıldığını ve önemini belirtmek için hastalarımıza özel zaman ayırmaktadır. Uzun süreli yalancı meme-biberon kullanımı, parmak emme, dil itme, dudak emme, dudak ısırma gibi kötü alışkanlıkların çocuklarımızla tanıştığı bu yıllarda uzman ekibimiz sizlere doğru bilgilendirmeler yapacaktır.
2-5 yaş grubu çocuklarda doğru beslenme alışkanlıklarının kazanılması için de önemli bir yaş grubudur. Erken çocukluk çağı çürükleri bu dönemlerde sıklıkla karşılaştığımız bir durumdur ve diş hekimlerimiz bunun sebepleri ve korunma yöntemleri hakkında yeterli tecrübe ve donanıma sahiptir. Bu kapsamda kliniğimize başvurmanız yeterlidir. Unutmayın ki çürük engellenebilen veya durdurulabilen bir hastalıktır.
Karışık dişlenme dönemi de dediğimiz bu dönem ebeveynler ve çocuklarımız için sürekli değişimlerin yaşandığı yıllardır. İlk daimî dişlerimizle 6 yaş civarında tanışırız. Daimî birinci azı dişlerimiz süt dişlerimizin arkasından 6-7 yaşlarında sürerler. Ayrıca çenelerimizin ön bölgesindeki süt kesici dişlerimizde bu dönemlerde sallanarak yerlerini daimî keser dişlerimize bırakırlar. Çoğu çocuk 5-8 yaşları arasında ortalama 8 süt dişi kaybeder ve yerlerine daimî keser dişleri çıkar. Daha sonra sırasıyla süt dişleri yerlerini daimî dişlere bırakır. Daimî dişlenmeye geçiş genellikle 12 yaş civarında tamamlanır. İstenmeyen kötü alışkanlıkların devam etmesi kalıcı hasarlara sebebiyet vereceğinden bu yaş grubunda tedavi edilmelidir. Flor uygulamaları, fissür sealent uygulamaları gibi koruyucu diş hekimliği uygulamaları beslenme alışkanlıklarının da düzenlenmesiyle bu yaş grubu çocuk diş hekimlerimizin yoğun mesai harcadıkları bir dönemdir. Koruyucu ve durdurucu ortodontik tedavilerinde yapılabildiği bu yıllarda uzman diş hekimi kontrolleri şarttır. Çene yapısı ve potansiyel ortodontik kaygılar konusu ile de daha yakından ilgilenilmelidir. Ortodontik tedavi konusundaki yönlendirmeleri, yalnızca düz veya çapraşık dişlere göre değil, çocuğunuzun çenesinin yapısına ve işlevine göre de yapıyoruz. Ortodontik tedavi ihtiyaçların zamanlaması her çocuk için farklılık göstermektedir ve doktorlarımız çocuğunuz büyüdükçe bu konularda sizlere yardımcı olmak için hazırdırlar.
Bu yaş grubu çocuk hastalarımız özellikle 8 yaş civarında kendi dişlerini yeterince fırçalama koordinasyonuna (kendi ayakkabılarını bağlayabildiklerinde) sahip olurlar. Günde iki kez diş fırçalamanın ve diş ipi kullanımının önemini bu yıllarda hastalarımıza anlatıyoruz. Sağlıklı bir gülümsemeye ve ömür boyu sürecek sağlıklı dişlere sahip olmanın önemini bu yıllarda hastalarımızla paylaşıyoruz. Ayrıca beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi, çürük yapıcı gıdalar hakkında bilgilendirmeler yapmaktayız. Ayrıca tütün kullanımının tehlikelerini ve bunun dişler üzerindeki etkisini de gözden geçiriyoruz. Son olarak, gençlerin bu dönem aktif spor ile uğraşmalarından dolayı travmatik diş yaralanmaları ve koruyucu apareyler konusunda da eğitimler vermekteyiz.
Çocuk Diş Hekimleri, yeni doğanlar, çocuklar ve adölesanlar konusunda ileri uzmanlık eğitimi almış diş hekimleridir. Bilgi ve becerileri sadece klinik diş hekimliğini alanında değil aynı zamanda erken çocukluk çağı gelişimi, davranış yönlendirme teknikleri ve çocuk psikolojisini de kapsamaktadır. Çocukların özel sağlık bakımı ve davranışsal ihtiyaçları olduğu durumlarda diş hekimine gitmenin bir aile için sıkıntılı bir süreç olduğunun bilincindeyiz. Kliniğimiz, diş hekimliği tedavisine ihtiyaç duyan ve geleneksel yöntemler ile yapılamayan hastalar için alternatif tedavi yöntemleri sağlayabilecektir.
Çocuğunuz ilk dişlerini çıkarttığında veya birinci yaş gününe kadar diş hekimine götürülmelidir. Diş hekimine yapılan erken bir ziyaret, ebeveynlerin çocuklarının ağız ve diş sağlığı konusunda doğru bilgiler edinmelerini sağlarken çocuklarımızın da diş hekimlerine olan güvenlerinin sağlanmasında katkısı olacağını düşünmekteyiz.
Çocuğunuzun kliniğimizi ilk ziyaretinde, uzman diş hekimlerimiz sizi ve çocuğunuzu rahat, bilgilendirici bir muayene randevusu ile klinik ve radyografik olarak muayene eder. Her çocuğun bununla ilgili farklı bir endişe ve/veya rahatlık seviyesine sahip olabileceğini tamamen biliyoruz ve bunu olabildiğince keyifli hale getirmek için birçok stratejimiz var.
Ebeveynlerin çocuklarının diş randevuları boyunca eşlik etmeleri gerektiğine inanıyoruz. Bu randevular, sağlıklı dişlere nasıl sahip olacağınız konusunda bilgi alışverişi için önemlidir. Tüm sorularınızı yanıtlamak ve doğru bilgileri sizlerle paylaşmak için hazırız.
